Centos 6.2 Kurulumu

Linux dünyasında sunucular için en çok tercih edilen dağıtım Centos Linuxtur. RHEL'in kaynak kodlarından derlenerek hazırlanan bir dağıtım olduğundan rhel gibi sunucu donanımları konusunda oldukça başarılıdır ve redhat kararlılığını taşır. Benimde genelde sunucu tarafında tercih ettiğim bir dağıtım olduğundan kurulumunu ve ilerleyen dönemlerde konfigurasyonlarını sizlerle paylaşmak istedim.

Kurulum için öncelikle buradan iso dosyasını indirip bir dvd ye yazın. Centos kuracağınız bilgisayarı bu dvdden başlatın. İlk karşılaşacağınız kurulum başlangıç ekranında   beş seçenek karşınıza çıkacak;

1. Install or Upgrade existing system; sıfırdan kurulum veya mevcut sisteminizin sürüm yükseltmesi için kullanılır.

2. Install system with basic video driver; bu seçenek centos kurulumunda temel video sürücülerini kullanır. Böylece olabilecek görüntü sorunlarını ortadan kaldırmış olursunuz.

3. Rescue Installed System; mevcut kurulu sisteminizdeki sorunları gidermek için kullanılır.

4. Boot from local drive; Mevcut diskinizden sistemi başlatmak için kullanılır. Kurulu bir işletim sistemi yoksa bir işe yaramayacaktır.

5. Memory test; ramlerinizi test etmek için kullanılır.

Biz kurulum yapacağımızdan 1. seçeneği seçip yolumuza devam ediyoruz.

Kuruluma başlamadan önce elinizdeki  medyanın sağlam olup olmadığını kontrol edebilceğiniz bir seçenek ile karşılaşacaksınız. Burada "OK" seçeneğini seçerseniz  medyanız test edilir ve sonuçlar size bildirilir. Medyanın sağlam olduğuna eminseniz "Skip" seçeneğini seçip devam edebilirsiniz.

Dil seçeneğinde dilerseniz Türkçe'de seçebilirsiniz, fakat sunucu kurulumlarında English bırakmanızı öneririm.

Klavye seçenekleri arasında Türkçe'de bulunmakta fakat ben ingilizce klavye kullanmaya alışkın olduğumdan ingilizcede bırakıp devam ediyorum.

Disk yapılandırması ekranında iki seçenek ile karşılaşacaksınız bunlardan birincisi "Basic storage Devices"  eğer LVM storage üzerinde raid vs. gibi işlemler yapacaksanız kullanacağınız seçenektir. İkinci seçenekte ise FCOE, ISCSI gibi seçeneler kullanılacaksa seçmeniz gereken seçenektir. Ben bu kurulumda raid diskler üzerinde sıradan bir konfigurasyon yapacağımdan birinci seçeneği seçip devam ediyorum.

Sistem tarafından diskiniz tespit edilecek ve size disk ile ilgili bilgi verilecektir. Eğer doğru disk tespit edilmişse ve diskiniz üzerinde önemli bilginiz yoksa "Yes" ile başlayan seçeneği seçip devam edin.

Sisteminize gireceğiniz ana makina adını bu ekranda veriyorsunuz. Dikkat etmeniz gereken şey makina adında kesinlikle Türkçe karakter kullanmamanız gerektiğinidir. DNS sunucular Türkçe isimleri çözemeyecektir.

 Tarih saat ayarları için bulunduğunuz bölgeyi seçmelisiniz. İsterseniz açılır menüden isterseniz harita üzerinden seçim yapabilirsiniz.

Root kullanıcısının şifresini belirleyin. Root kullanıcısı windows sistemlerdeki administrator kullanıcısının karşılığıdır. En yetkili kullanıcı olduğundan güvenli bir şifre belirlenmeli aksi halde sistemin güvenliği tehlikeye düşecektir.

Disk yapılandırması ekranında sisteminizdeki mevcut diskin nasıl yapılandırılacağını seçmelisiniz. Ne yaptığınızın farkında değilseniz lütfen buraya dokunmayın zira başınıza gelecek kötü şeylerin sorumluluğu size aittir.

1. Use All Space; bu seçenek diskin tamamının kullanılacağını belirtir. Eğer bu seçeneği işaretlerseniz tüm diskiniz yeniden yapılandırılır ve üzerinde önemli veriler taşıyorsanız tümü silinir.

2. Replace Existing Linux System; sisteminizde kurulu bir Linux dağıtımı var ise disk yapılandırması olduğu gibi korunur üzerindeki bilgiler sıfırlanarak devam edilir.

3. Shrink Current System; Mevcut diskinizde kurulu bir işletim sistemi var ise bu işletim sisteminin kullandığı alan istediğiniz boyutta küçültülür, açılan boş alana sistem kurulur.

4. Use Free Space; Diskinizde hiç bölümleme yapılmamış alan var ise bu alan kullanılarak kurulum yapılır.

5. Create Custom Layout; Tüm ayarları siz elle yaparsınız. Linux altında disk bölümleme deneyimine sahip değilseniz  bu seçeneği işaretlemeyin derim.

Ben linux altında disk bölümleme konusunda yeterli bilgiye sahip olduğumdan 5. seçeneği işaretleyip yoluma devam ediyorum böylece sizlerede bu işlemin nasıl yapılacağını anlatmış olacağım. 5. seçeneği seçip devam ettiğinizde Disk detayları ile karşılaşırsınız. Mevcut diskim boş olduğundan benim ekranım yukarıdaki gibi sizde farklı görünüyor olabilir. Disk bölümlemelerini oluşturmak için Create seçeneğini kullaanıyoruz. Create üzerine tıkladığınızda aşağıdaki ekran gelecektir.

Burada standart partition yapılandırmasını anlatacağım. Diğer seçenekler ayrı ayrı birer makale olacak kadar detay konulardır. Bu nedenle standart parititionu seçip devam ediyorum.

Mount point hangi disk alanını oluşturmak istediğinizi seçmeniz gereken bölümdür. Linux üzerinde windows sistemlerde olduğu gibi c, d, gibi sürücü harfleri bulunmaz tüm disk yapısı / ile simgelenen ana dizin altında bulunur. Her bir dizin tek başına bir disk olabileceği gibi ayrı ayrı bölümlerde olabilir, ama tüm birimler / (root) altında balı olarak görüntülenecektir. / bölümü bu nedenle her disk yapılandırmasında oluşturulmalıdır zira bu disk alanı oluşturulmaz ise sistem kuruluma devam etmeyecektir. Linux altında disk yapıları ile ilgili daha detaylı  bilgiye internet üzerindeki kaynaklardan ulaşabilirsiniz. İkinci oluşturmanız gereken alan ise swap alanıdır. Bu alan windows sistemlerdeki page file dosyasına karşılık gelir. Genelde mevcut ram miktarının 1.5 katı önerilir. Fakat yeni sunucularda ram miktarları ihtiyaçları karşılayacak kadar büyük olduğundan 1.5 katı kuralı 4 gb. ve üstü ram miktarına sahip olan sunucular için geçerli değildir.

Disk alanlarını oluşturduk ve yolumuza devam ediyoruz.

Devam etmek istediğinizde sistem mevcut diskinizin silineceğini ve varsa verilerinizin kaybolacağına dair bir uyarı yazısı ile karşılaşırsınız. Ne yaptığınızın farkında iseniz Format deyip devam edebilirsiniz.

Disk formatlama işleminden sonra önyükleyicinin yani grub uygulamasının hangi disk ve bölümü üzerine yükleneceğini seçmeniz istenir. Mutlaka aktif diskin birinci bölümüne yüklenmelidir. Grup başlangıç yöneticisidir. Bilgisayar açıldığında post işlemlerinden sonra işi grub uygulamasına devreder. Grup diskler üzerinde daha önce gerekli ayarları yapılmış işletim sistemlerinin bir listesini gösterir ve hangisinden sistemi başlatmak istediğini soran bir ekranda bekler seçim işlemi yapıldıktan sonra işi seçilen işletim sistemine devreder. Eğer diskiniz üzerinde tek bir işletim sistemi varsa bu işletim sistemine ait başlangıç seçenekleri ile sizi karşılayacaktır. Grub sayesinde tek bir bilgisayar üzerinde hem linux hem windows barındırabilirsiniz. Böylece sisteminizi istediğiniz işletim sisteminden açıp devam edersiniz. Grub uygulamasına şifre vererek sisteminizi daha güvenli bir hale getirebilirsiniz. Bunun için Use bootloader password seçeneğini işaretleyip şifre belirlemeniz gerekir.

Disk ve başlangıç yapılandırmalarından sonra kurulum şeklini belirlemeniz gerekiyor. Sunucu, desktop, database server gibi seçenekler mevcut. Sunucu kurulumlarında minimal seçip daha sonra istediğim paketleri yüklüyorum. Böylece istemediğim bazı uygulamaların yüklenmesinin önüne geçerek olası güvemlik açıklarının önüne geçiyorum. Bu nedenle minimal kurulum seçip devam ediyorum.

Kurulum işlemi seçtiğiniz paketlere göre biraz sürebilir.  Kurulum işlemi tamamlandıktan sonra aşağıdaki ekran gelecektir.

Reboot seçeneğini seçerek sistemin yeniden başlamasını sağlayabilirsiniz. Centos kurulumunun en yalın halini anlatmaya çalıştım. Ben sunucu kurulumlarında en minimal kurulumları yaparak sonradan paket yüklemeyi böylece gereksiz sayılabilecek paketlerin yüklenmesini önleyerek performans ve güvenlik sorunlarını azaltmayı planlıyorum. İlerleyen yazılarımda Centos üzerinde çalıştırabileceğiniz tüm servisleri anlatacağım.